zaterdag 17 oktober 2020

Slurfzakken met slik voor zachte dijkversterking Koehool Lauwersmeer

Alternatieve dijken met kwelderontwikkeling en vogeleilanden

Door Jacob Brandsma







Sedimentatie proef pier Holwerd bij hoog water

Een waterkolom van 31 cm hoog water genomen bij pier Holwerd d.d. 17-10-2020 bij bladstil weer levert na 4 uur een sedimenthoogte op van 1,5 mm voorzichtig gelezen. Een getijdeslag van 120 cm zou dan 6 mm per getij opleveren. Per etmaal 1,2 cm. Per maand (x30) 36 cm. Op jaarbasis 4,32 m. Dit rustig weertype levert beduidend minder sedimentatie uit zeewater op dan bij het winderig weertype een week geleden bij Koehool. Toch is de theoretische jaarproductie ruim 4 m op basis van deze gegevens.

Op de onderste afbeelding ziet u een aantal gevulde slurfzakken opgestapeld. Ter plekke gevuld met slik kunnen die zo een provisorische dijk vormen om een slibbassin te scheppen die eilanden aanleggen parallel aan de kustlijn van Koehool Lauwersoog. Op de gewenste hoogte gebracht door het slib op te werken tot er een soort duinlandschap ontstaat. De natuur wordt ondersteund door vogels een veilige toevlucht te bieden. Zeehonden kunnen zich laven aan vis in het binnenmeer. Een buitendijkse lagune schept een foerageer gebied met brak-achtig water en optimale biodiversiteit.

Sediment arm water van de toplaag kan gecontroleerd worden afgestroomd in een aan te leggen spuikom die haven en vaargeul helpt op diepte te blijven. Dit systeem kan helpen zee-ingangen aan te leggen zoals bij Holwerd aan zee. Ook andere vroegere zee-ingangen kunnen ermee hersteld worden, bijvoorbeeld de Marne bij Zurich/Pingjum/Kimswerd richting Bolsward. Met schutsluis en vismigratie.

Door hoog water vast te houden binnen een ringdijk gedurende vier uur en vervolgens de toplaag beheerst af te vloeien met kantelsluizen en een balgstuwkering kunnen er betrekkelijk snel kusteilanden worden aangelegd met behulp van getijdendynamiek van de zee zelf. Het doel van natuurbeheer en dijkversterking op een zachte manier wordt op een economische en milieu ontziende manier behaald. Er hoeven geen vrachtwagens worden ingezet om zand aan te leveren. Er wordt gewerkt met materie die al ter plekke in overvloed aanwezig is. In de praktijk zullen de slurfzakken veel groter zijn uiteraard. Misschien rond 3 m lang 50 m. Van een speciaal geotextiel.

De commissie M.E.R. milieus effect rapportage stelt in haar rapport d.d. 15-10-2020 dat er een nadere analyse moet komen over de milieu effecten van de voorgenomen activiteiten tot dijkversterking met beschouwing van de alternatieven, de onzekerheden en de leemten in kennis. In een betrekkelijk vroeg stadium dienen die alternatieven te worden geselecteerd indien realistisch om meerdere doelen tegelijk te realiseren. Om de onderzoekslast te beperken wil de commissie mer dus snel duidelijkheid of alternatieve benaderingen (zoals beschreven in dit weblog, mijn invulling) realistisch uitvoerbaar zijn of dat die met reden kunnen worden afgewezen. 

Uit de ambtelijke taal maak ik op dat men alternatieven wel een kans wil geven maar dat die voorlopig nog op weinig draagvlak kunnen rekenen door onzekerheden en leemten aan kennis. De oplossing die ik voorsta is om aan te leggen eilanden als concessies te gunnen aan private partijen zoals aan op te richten coorporaties die met gezond eigenbelang zelf kapitaal aantrekken en die door publiek/private samenwerking aan hun realisatie werken.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten